Khí công

Y Võ Thiên Phúc

RÈN LUYỆN BỐN MÙA

ảnh chụp tại “Vườn Thiền Cát”

Thức ăn và nước uống được đưa vào dạ dày, tinh khí được truyền qua tỳ về phổi, trải qua mùa xuân và mùa hè, để nuôi dưỡng khắp cơ thể, đó là khí sạch của trời. Tiếp đó tinh khí được truyền qua bàng quang, qua tiết mùa đông và mùa thu chuyển hóa thành chất thải, đó là khí đục của đất. Nếu như luyện tập khí tuần tự 4 mùa, sống có giờ giấc để tránh nóng và lạnh, ăn uống điều độ,tránh giận dữ để dưỡng thần khí, cân bằng dục vọng trong 4 mùa thì sẽ bình yên. Nếu không sẽ có hại tới tỳ vị, không điều hòa lưu thông được khí huyết. Luyện tập không đều đặn 4 mùa, làm tổn hại khí thì không thể tránh khỏi bệnh tật.

           Mùa đông lạnh thì nên mặc quần dày hơn áo, để dưỡng thu âm, tiếp tục sinh trưởng. Dưỡng âm thu dương thì sẽ gặp tai họa. Vì vậy nói mùa đông trời đất âm u, khí huyết ẩn nấp, không được để ra mồ hôi làm mất khí dương, tổn hại tới tính mạng. Người ta còn nói rằng, mùa đông đầu óc giá lạnh, mùa xuân cả đầu và chân đều lạnh, đó là phép thường của Thánh nhân. Bốn mùa đều dậy sớm sẽ có ích cho sức khỏe. Nhưng không nên dậy sớm trước lúc gà gáy và sau khi mặt trời mọc. Những người mắc bệnh thời tiết là do vi phạm điều nói trên.

          Ba tháng mùa xuân là thời gian cây cối đâm chồi nảy lộc, trái đất tràn đầy sức sống. Sáng sớm ngủ dậy đi dạo ngoài sân dưỡng chí. Sinh nhưng không phạt. Cho mà không lấy lại. Đó là điều ứng với mùa xuân, là đạo lý dưỡng sinh. Nếu làm ngược lại điều trên thì sẽ tổn hại tới gan, sẽ bị nóng lạnh thất thường vào mùa hè, có hại cho người cao tuổi.

          Ba tháng mùa hè là thời gian phát triển và đẹp, khí trời đất hài hòa, vạn vật ra hoa kết quả. Sáng sớm trở dậy không ngán ngẩm với ngày dài mùa hè trời nóng bức, khiến cho tinh thần sảng khoái như hoa nở và trái chín. Thích ứng với cảnh vật bên ngoài, khiến khí huyết lưu thông. Đó là điều ứng với mùa hè, là đạo lý dưỡng sinh. Làm trái với điều này sẽ hại tâm, sẽ bị sốt rét vào mùa thu, bị bệnh nặng khi đông đến.

          Ba tháng mùa thu, sinh thái của muôn loài ổn định, gió thu thổi mạnh, không khí trên mặt đất trong lành mát mẻ. Sáng sớm trở dậy khiến cho khí yên bình, làm hòa dịu khí độc của mùa thu, thu thần khí, hài hòa khí thu, khiến khí trong phổi trong lành. Đó là điều ứng với mùa thu, là lý lẽ dưỡng sinh. Làm trái điều này sẽ có hại tới phổi sẽ bị lao phổi vào mùa đông.

          Mùa đông là mùa ẩn nấp, vì giá lạnh đất đai khô hạn nứt nẻ, không nên làm ảnh hưởng tới khí dương ở thận.

          Sáng sớm trở dậy cần chờ ánh nắng, tiếp nhận khí dương như vật sở hữu của mình, sưởi ấm khử lạnh, giữ ấm nhưng không để ra mồ hôi làm tổn hại khí dương. Đó là điều ứng với mùa đông, là đạo lý dưỡng sinh. Làm trái điều này sẽ có hại tới thận, sẽ bị yếu và lạnh chân tay vào mùa xuân.